Als je de kaart van Indonesië bekijkt, dan zie je eilanden. Veel eilanden. Meer dan 18.000 (!) eilanden. Daarmee is Indonesië de grootste archipel ter wereld. Alles samen heeft Indonesië 108.000 km kust… niet slecht in vergelijking met de magere 67 km Belgische kust.

Vulkanen

De vele eilanden van Indonesië zijn ontstaan uit de botsing van twee continentale platen. Als je het echt wilt weten: de Sundaplaat en de Australische continentale plaat. Dat leverde meer dan 300 vulkanen op, waarvan er 125 nog tot uitbarsting kunnen komen. De vulkanen stekken zich uit van Noordwest-Sumatra via Java, Nusa Tenggara en de Molukken tot aan Sulawesi. Het rommelt nog regelmatig op de Indonesische eilanden. Op Java alleen al zijn er nog 35 zeer actieve vulkanen.
En dat vulkanen verwoestend kunnen zijn, hebben de Indonesiërs al vaak mogen ondervinden. Maar de uitbarsting van de Tambora op Sumbawa in 1815 sloeg toch wel alles: de kracht van die uitbarsting kun je vergelijken met de kracht van maar liefst 170.000 (!) Hiroshima-atoombommen.

Eilanden

Hoeveel eilanden er exact zijn, is een bron van discussie. Hoe vreemd dat ook klinkt. Het is blijkbaar geen kwestie van de kaart van Indonesië te nemen en ze gewoon te tellen. Schattingen lopen uiteen van 17.508 tot 18.306, waarvan er ruim 8800 een naam hebben en 922 bewoond zijn. De voornaamste eilanden zijn in ieder geval Java, Sumatra, Sulawesi, Kalimantan (Borneo), Irian Barat (ook wel gekend als Papoea of Irian Jaya), Bali, Nusa Tenggara en de Molukken.

De kaart van Indonesië

Java

Java is het centrum van Indonesië: hier worden de politieke beslissingen genomen en hier wonen de meeste Indonesiërs. Het is het eiland van de hoofdstad Jakarta en andere grote steden als Yogyakarta en Bandung. Op Java vind je ook één van de meest emblematische monumenten van Indonesië: de tempel Borobudur.

Sumatra

Sumatra is het op één na grootste eiland van Indonesië. Het werd tijdens de koloniale periode door de Nederlanders ook wel het ‘land van goud’ genoemd, wegens de enorme hoeveelheid natuurlijke rijkdommen. Ook nu nog zorgt Sumatra op zijn eentje voor 60% van het BNP dankzij de uitvoer van die vele grondstoffen. Maar dat heeft ook zijn tol geëist: de slash-and-burn technieken en het kappen van de regenwouden hebben voor heel wat ecologische schade gezorgd. Sumatraanse olifanten, orang-oetans, tweehoornige Sumatraanse neushoorns, tapirs en koningstijgers vind je tegenwoordig enkel nog in natuurreservaten.
Sumatra is na Java en Bali de derde belangrijkste toeristische bestemming van Indonesië, maar dat betekent niet dat alle delen van Sumatra even toegankelijk zijn. Enkel de gebieden die door de toeristen worden bezocht, zijn goed toegankelijk. Dat zijn voornamelijk de regio van het Tobameer en Medan in Noord-Sumatra en het gebied tussen Bukittinggi en Padang.

Sulawesi

Sulawesi was vroeger gekend onder de naam Celebes. Het ligt tussen Kalimantan en de Molukken. Makassar is de hoofdstad van Sulawesi. Dé toeristische trekpleister van Sulawesi is Tanah Toraja, het land van de Toraja’s, met hun bijzondere gebruiken. Snorkel of duik je graag, dan kun je in het noorden van Sulawesi terecht: je vindt er rond Pulau Bunaken een waar snorkelparadijs.

Kalimantan

Kalimantan is het Indonesische deel van Borneo. Het is een eiland vol ondoordringbare jungle en een fantastische speeltuin voor avonturiers. Indonesië deelt Borneo verder met Maleisië (meer bepaald Sabah en Sarawak) en Brunei.

Irian Jaya

Irian Jaya is ook wel gekend als Papoea en was vroeger gekend onder de naam Irian Barat. Het is het westelijke deel van het eiland Nieuw Guinea. Het andere deel van het eiland is het onafhankelijke Papoea Nieuw Guinea.  Irian Jaya werd pas in 1963 een deel van Indonesië. Het eiland bestaat voor drie kwart uit regenwoud en heeft naast de hoogste top van Indonesië (de Puncak Jaya met z’n bijna 5000 meter) ook heel wat verschillende vogelsoorten, waaronder de kasuaris en verschillende paradijsvogels. Het eiland is echter voor een groot stuk ondoordringbaar en bovendien is er een behoorlijk groot malariarisico. Veel toeristen zul je hier dan ook niet tegen het lijf lopen.

Bali

Bali is ongetwijfeld het bekendste eiland van Indonesië en een favoriete bestemming voor honeymooners. Het is een prachtig en voor reizigers erg toegankelijk eiland. Bali is een hindoeïstische enclave in het voor de rest hoofdzakelijk islamitische Indonesië. Die hindoeïstische cultuur voel je overal op het eiland en het draagt sterk bij tot het bijzondere karakter van Bali.

Nusa Tenggara

Nusa Tenggara is een verzameling eilanden tussen Bali en de Zuid-Molukken. Het omvat eilanden als Lombok, Sumbawa, Flores, Sumba, Komodo en Timor. Vroeger was de eilandengroep ook gekend onder de naam ‘Kleine Sunda-eilanden‘. Hoe oostelijker je gaat, hoe droger de vegetatie wordt. Hier vind je in tegenstelling tot veel andere delen van Indonesië geen tropische wouden, maar dorre savanne en steppen met hoog gras.
Met uitzondering van Lombok, komen de eilanden van Nusa Tenggara ver achter in toeristische ontwikkeling. De regio heeft ook geen industrie en nauwelijks natuurlijke rijkdommen. De bevolking leeft dan ook voornamelijk van de landbouw en visvangst.

De Molukken

De Molukken liggen tussen Sulawesi en Irian Jaya. De eilandengroep telt exact 999 eilanden, de meeste daarvan zijn piepklein. Ambon is de hoofdstad van de Molukken en ligt op het eiland – dat kan geen toeval zijn – Ambon. De Molukken zijn ook wel gekend als de specerijeneilanden. In de 17de en de 18de eeuw verdienden voornamelijk de Nederlanders astronomische bedragen aan de handel in kruiden (vooral kruidnagel, muskaatnoot en peper) die vanuit de Molukken werden geëxporteerd. Maar de lokale bevolking pikte geen graantje mee en bleef berooid achter.