Leven op een kerkhof. Het klinkt als een contradictio in terminis. Maar in Manilla is dat helemaal niet het geval. Heel wat kerkhoven zijn er immers bewoond. Wat voor ons nogal luguber lijkt, is in Manilla de normaalste zaak van de wereld. Het Manila North Cemetery en het Chinese Cemetery zijn twee zo’n bijzondere bewoonde kerkhoven die zeker een bezoekje waard zijn.

Manila North Cemetery

Dit kerkhof, ook wel Cementerio del Norte genoemd, is met zijn 54 ha het grootste kerkhof van Metro Manilla. Hier liggen ongeveer 1 miljoen mensen begraven en worden er zo’n 70 à 80 begrafenissen gehouden per dag. Maar dat is niet alles. Hier wonen ook nog eens duizenden gezinnen. Ganse families worden hier geboren en wonen en sterven in dezelfde graftombe. Soms is er zelfs al een “open graf” voor de eerstvolgende dode uit de familie… Er wordt gekookt, gedanst, gewassen en gezongen en dat allemaal terwijl de overleden familieleden in dezelfde ruimte begraven liggen. Dit kerkhof is eigenlijk een dorp op zich: er zijn straten, winkels en het kerkhof heeft zelfs een eigen postcode!

Veel van deze gezinnen werken ook op het kerkhof. Ze verzorgen de graftombes van andere families die niet veel tijd hebben om langs te komen, delven graven en helpen met de begrafenissen. En ze halen sommige graven weer leeg. Ja, je leest het goed. Na een aantal jaren of wanneer de familie de huur van het graf niet meer kan betalen, moeten de graven leeggemaakt worden. En dat is een luguber taakje, zoals je in de video hieronder kunt zien.

Je kan dit kerkhof op eigen houtje bezoeken of het is ook mogelijk om dit via een organisatie te doen. Bijvoorbeeld via the Museum Foundation of the Philippines, een non-profit organisatie die culturele tours aanbiedt in de Filipijnen. In dit filmpje van National Geographic kan je zien hoe het er op het Manila North Cemetery aan toe gaat:

Chinese Cemetery

Dit Chinees kerkhof is het tweede oudste kerkhof in Manilla. Het werd aangelegd omdat de Chinezen, ten tijde van de Spaanse bezetting, niet mochten begraven worden op een katholiek kerkhof. De graftombes hier zijn wel heel bijzonder: ze bestaan meestal uit twee verdiepingen, en sommige zijn zelfs volledig uitgerust met kristallen lusters, TV’s, een keuken, een WC, airconditioning, een badkamer, ja soms zelfs met een jacuzzi! Tijdens het weekend en op feestdagen komt de familie hier samen om te eten en te relaxen. Een graftombe als een soort weekendhuisje dus. Anderen wonen hier dan weer permanent. Je kan een kaart vragen aan de ingang en daar kunnen ze je ook tonen welke graftombes je zeker niet mag missen. Of je kan ook een gids nemen. Meestal staan er wel een aantal gidsen aan de ingang van het Chinees kerkhof die je met veel plezier zullen rondleiden.