Wonen en werken in het buitenland: het is voor veel mensen een onbereikbare droom, maar niet voor Timothy en Sophia. Zij ruilden vorig jaar Nederland in voor het prachtige Maleisië.

ZOAM: Hoe is het idee ontstaan om naar Maleisië te verhuizen?

Timothy & Sophia: Timothy was al eerder in Maleisië geweest en de eerste keer dat wij samen in Maleisië kwamen, was voor onze stage. We studeerden allebei Toerisme en wilden onze stage in het buitenland doen. We wilden graag naar Zuidoost-Azië en na lang zoeken vanuit Nederland vonden we een stageplek in Kuala Lumpur. Het vinden van deze stageplek heeft ons ontzettend veel tijd gekost, het was heel moeilijk om iets te vinden. Toen we na onze stage weer terug kwamen in Nederland wisten we al snel dat we iets wilden doen met de kennis en contacten die we in Maleisië hadden opgedaan. Meerdere keren zijn wij teruggekeerd om te netwerken en om de juiste bedrijven te vinden.

ZOAM: Wat doen jullie er?

Timothy & Sophia: In 2013 zijn we gestart met Stage in Azië, een stagebemiddelingsbureau waarmee we studenten helpen met het vinden van een stageplek in Maleisië. We bezoeken continu bedrijven waarbij we kijken naar een aantal factoren. We proberen ten eerste de sfeer te proeven: staat het management van het bedrijf en hun team open voor stagiairs uit een ander land en met een andere cultuur? Ziet het kantoor er netjes en modern uit? Kuala Lumpur is een moderne stad, maar het land is nog altijd in ontwikkeling. Er zijn ontzettend veel bedrijven die niet geschikt zijn voor Nederlandse stagiairs, bijvoorbeeld vanwege de bedrijfscultuur die nog erg ouderwets en hiërarchisch kan zijn. Vanuit Nederland is dit moeilijk te controleren voor studenten, net als de kwaliteit, faciliteiten en de omgeving die bedrijven bieden. Wij bezoeken daarom alle bedrijven en praten met het management en het personeel. Daarna oordelen we op basis van ons eigen gevoel of we met het bedrijf willen werken. Op die manier bouwen we aan een platform waar de link gelegd wordt tussen studenten en bedrijven. Naast het bemiddelen in stageplekken, helpen wij studenten ook bij alle voorbereidingen. We geven ze advies op het gebied van woonruimte en reismogelijkheden. Als de studenten eenmaal in Maleisië zijn, ontmoeten we hen ook. We proberen met elke student langs het stagebedrijf te gaan om hen kennis te laten maken met hun nieuwe collega’s. En tijdens hun stageperiode komen we nog eens langs om te kijken hoe alles gaat. Verder gaan we zo nu en dan gezellig een hapje eten met de studenten.

ZOAM: Welke tips hebben jullie voor mensen die zelf een zaak willen starten in Maleisië?

Timothy & Sophia: geduldig zijn. Maleisiërs staan er om bekend dat ze nogal sloom zijn en dingen worden niet snel geregeld. Relaties opbouwen gaat ook een stuk langzamer dan we in Nederland gewend zijn. Nederlanders komen snel ‘to the point’, maar in Maleisië worden zakelijke onderwerpen graag besproken tijdens een etentje o.i.d. Dit neemt meer tijd in beslag. Daarnaast hangt het er natuurlijk zeer sterk vanaf in welke branche je een zaak wilt beginnen en waar je je op wilt richten. Je moet echt kennis hebben van het land en weten in welke ontwikkeling het zich bevindt om met een innovatief idee te komen. Het is bovendien belangrijk om kennis te hebben van én begrip te hebben voor de mentaliteit, de cultuur en het verschil in niveau van mensen. Onze belangrijkste tip is daarom om eerst eens voor langere tijd in het land te verblijven, voordat je definitief besluit om er iets te starten.

ZOAM: Hoe verliep de integratie?

Timothy & Sophia: Integratie is eigenlijk best moeilijk. Je moet ook lang in het land zijn om het land te leren begrijpen en hun normen en waarden te leren kennen. Wel zijn wij van mening dat wij het stempel ‘toerist’ af zijn, omdat men het ook kan zien aan je houding, kleding enz. Maleisiërs zijn erg op zichzelf en dat zijn wij zelf ook. Je moet hier niet willen opvallen. De verschillende bevolkingsgroepen in Maleisië (Maleisiërs, Chinezen en Indiërs) leven in principe vredig met elkaar, maar gaan in hun vrije tijd alleen maar met hun eigen volk om. Hoewel wij als Nederlanders leuk contact kunnen hebben met de lokale bevolking, trek je uiteindelijk toch sneller toe naar je eigen volk. Het is moeilijk om écht vrienden te worden met mensen van hier. We begrijpen nu ook dat allochtone Nederlanders onderling in hun eigen taal blijven praten en met hun eigen mensen omgaan. Dat is heel logisch.

ZOAM: Zijn er bepaalde dingen waar jullie maar niet of moeilijk kunnen aan wennen?

Timothy & Sophia: Soms irriteren wij ons aan de toeristen. De mensen hier zijn best ingetogen en niet extravert. Dan komt er een stel toeristen op scooters bij het stoplicht zich gedragen alsof ze de koning van het land zijn. Dat ze alle aandacht willen trekken en totaal geen rekening houden met de normen en waarden van de mensen in het land. Daarnaast vinden wij het grappig dat backpackers vaak een bepaald soort kleding dragen en denken dat ze onderdeel zijn van de ‘locals’.

Wat betreft de lokale bevolking, ergeren wij ons aan het voordringgedrag van voornamelijk de Chinezen. Zij dringen gewoon voor als je ergens in de rij staat. Vaak hou je je in, omdat het hier normaal is dat je er niks van zegt. Maar soms zeggen we er wel wat van, dan schamen ze zich wel, want ze ervaren dat als gezichtsverlies.

ZOAM: Wat zijn de grootste cultuurverschillen tussen Nederland en Maleisië?

Timothy & Sophia: Er zijn ontzettend veel cultuurverschillen tussen Nederland en Maleisië. Het grootste is misschien wel dat bij grote events zoals oudejaarsavond, de mensen echt komen om samen te zijn met familie en vrienden. In Maleisië wordt weinig alcohol gedronken en daardoor hangt er altijd een fijne en relaxte sfeer op dat soort avonden. In Nederland ervaar je een hele feeststemming met veel drank, gespring en geschreeuw, waarbij soms ook wel eens wat opstandjes ontstaan. In Maleisië zie je dat nergens. Men komt samen en gaat rustig weer weg. Daarnaast zijn we er achter gekomen dat Nederland best een agressief land is, voornamelijk in het verkeer. Veel automobilisten toeteren naar elkaar of kijken opgefokt naar binnen om te laten zien dat ze boos zijn. Dit gebeurt totaal niet in Maleisië! Scooters rijden vaak aan de verkeerde kant van de weg en men rijdt er rustig langs. Als men toetert naar je, is het meer van ‘hey, pas op, ik ben er ook’ en verder kijken ze niet naar je. Je kan ook gerust je hand uitsteken als stopteken, zodat je zelf even af kan slaan. Of als je over wilt steken, moet je je hand uitsteken en gewoon doorlopen, de auto’s stoppen dan vanzelf.

ZOAM: Wat missen jullie het meest uit Nederland?

Timothy & Sophia: De vanzelfsprekende vriendelijkheid in winkels. In Nederland is het de normaalste zaak van de wereld om je klanten vriendelijk te begroeten en ze vervolgens een fijne dag te wensen. Hier gebeurt dat niet. Bij de kassa word je vaak niet eens aangekeken, laat staan dat ze je gedag zeggen. Als één van ons dan wel gedag zegt, krijgen we soms niet eens een ‘hello’ terug. Of de caissière glimlacht verlegen, want zij vinden het maar raar. Daarnaast is de directheid van Nederlanders een belangrijke factor in communicatie onderling. Nederlanders zijn duidelijk en direct. Hier moet je altijd doorvragen om iets duidelijk te krijgen, want ze zullen uit zichzelf niet duidelijk zijn. Ook zien we dat Nederland veel multicultureler is dan Maleisië. In Nederland zijn de jongeren van buitenlandse komaf echt Nederlands in gedrag en qua denkwijze. Vaak zie je ook dat blanke Nederlanders vrienden zijn met bijvoorbeeld Turken of Surinamers. In Nederland zie je echt een mix in de bevolking. Hier leven ook veel verschillende bevolkingsgroepen, maar iedere groep behoudt echt zijn eigen cultuur. De Chinezen die hier geboren zijn, zijn toch écht Chinees en zijn niet te vergelijken met bijvoorbeeld de Maleisiërs of de Indiërs. Daarentegen accepteren de verschillende groepen wel elkaars cultuur en geloof, wat in Nederland nog wel eens anders aanvoelt. Wat missen wij nog meer? Ook de trein missen we! De trein is een snel, schoon en goed vervoersmiddel in Nederland. En ook Ice-Tea (met prik) 🙂

ZOAM: Wat missen jullie niet uit Nederland?

Timothy & Sophia: Zoals al gezegd de verkeersagressie en het alcoholgebruik van veel mensen tijdens ‘gezellige’ evenementen. Natuurlijk missen wij de winterse kou niet. We vinden het heerlijk dat we hier continu buiten kunnen zijn.

ZOAM: Wat is jullie favoriete plek in Maleisië en waarom?

Timothy & Sophia: Penang! Het eiland Penang heeft alles wat je wilt! Je hebt hier prachtige natuur en je hebt stranden en de zee.
Er zijn moderne shopping malls maar ook authentieke gebouwen. Een perfecte combinatie van authenticiteit en ontwikkeling. Het eten is er ook fantastisch en er zijn genoeg recreatiemogelijkheden. Je hebt bijvoorbeeld vele parken waar je kan wandelen of sporten. En er is een vliegveld vanwaar je makkelijk naar andere delen van Maleisië of bijvoorbeeld Thailand en Singapore kan vliegen. Niet voor niks staat Penang op nummer 1 in de wereld voor gepensioneerde mensen. Veel gepensioneerde Engelsen wonen hier omdat alles aanwezig is.

ZOAM: Wat vinden jullie de beste eigenschap van de Maleisiërs?

Timothy & Sophia: Maleisiërs zijn niet bezig met indruk maken op anderen. Er heerst echte saamhorigheid, families zijn altijd samen. Bijvoorbeeld op zaterdagavonden zitten parken helemaal vol met gezinnen, de kinderen spelen met elkaar en de ouders eten met elkaar. Het respect voor ouders en ouderen in het algemeen is groot en de afstand is aanwezig. Daarnaast stralen Maleisiërs rust en gemak uit. Ze bemoeien zich niet met anderen, maar alleen met zichzelf.

ZOAM: Wat vinden jullie de vreemdste gewoonte/eigenschap in Maleisië?

Timothy & Sophia: De grappigste gewoonte van Maleisiërs is dat iedereen op de scooter hun jas of vest verkeerd om aan doet, dus met de rits op hun rug. Zo wappert het niet zo tijdens het rijden. En wij vinden het nog steeds raar dat er geen toiletpapier aanwezig is in de toiletten. Op reis hebben wij daarom altijd een rol wc-papier mee. Het is ook nog steeds wennen als je aan het winkelen bent: het winkelpersoneel loopt de hele tijd achter je aan, maar spreekt je niet aan. We vinden het gek dat ze je niet netjes gedag zeggen of vragen waarmee ze kunnen helpen, maar je gewoon “achtervolgen” in de winkel 🙂

ZOAM: Wat is volgens jullie de grootste misvatting over Maleisië?

Timothy & Sophia: Dat Maleisië zo multicultureel is en dat er een grote mix is van verschillende bevolkingsgroepen. Er leven inderdaad veel verschillende bevolkingsgroepen, maar van een mix is weinig sprake. Ze leven vooral langs elkaar. Ze werken in sommige gevallen wel met elkaar en ze accepteren elkaars cultuur en geloof. Maar verder dan dat gaat het niet. Men denkt hier niet in nationaliteit, maar in ras. Als jij als kind van Surinaamse ouders in Amsterdam bent geboren, ben je gewoon een Nederlander, maar hier niet. Dit is ook een gevoelig onderwerp in Maleisië en de rassenverdeling is te zien. Je ziet bijvoorbeeld op de ene hoek een groepje Indiase taxichauffeurs en op de andere hoek alleen Chinese taxichauffeurs. Ook als je ergens een formulier moet invullen, staat er soms letterlijk ‘your race’. Als Chinese Maleisiër (geboren in Maleisië) moet je daar toch Chinees invullen.

Daarnaast is Kuala Lumpur niet zo modern als iedereen denkt. De Petronastorens zijn inderdaad enorm en er zijn vele grote gebouwen. Maar Kuala Lumpur is meer dan dat, er zijn ook krottenwijken en veel mensen leven in armoede. Wij vinden ook dat de bevolking zich minder snel ontwikkelt dan de stad. Het stadscentrum ziet er erg modern uit, maar de bevolking is nog steeds vrij ouderwets.

ZOAM: Wat was de leukste ervaring tot nu toe?

Timothy & Sophia: Er zijn zoveel momenten eigenlijk. Als je hier woont, kom je nog altijd situaties of plekken tegen waarvan je denkt: wow! Maar laatst waren wij in de Skybar boven het Bayview Hotel in Georgetown. Daar keken wij uit over het hele eiland en dachten we bij onszelf, “wow moet je ons nou eens kijken!” Het besef dat je hier zit, heb je niet altijd omdat je gewoon leeft.

ZOAM: Wat was het moeilijkste moment tot nu toe?

Timothy & Sophia: Echt moeilijke momenten hebben wij nooit gehad. Wel zijn er soms minder leuke momenten. In Kuala Lumpur werden we bijvoorbeeld een keer beroofd. We liepen door een verlaten straatje en ineens reed er een scooter langs die Sophia’s tas van haar arm af trok. We waren hier al vaker voor gewaarschuwd, maar je gaat pas echt goed opletten als het je zelf een keer overkomen is. Maar we weten natuurlijk ook dat dit soort dingen overal kunnen gebeuren. Verder is je wereld qua mensen wel een stuk kleiner in een ver land. In Nederland heb je veel familie en maak je makkelijk een praatje met iemand in de winkel of op straat. In Maleisië maak je gewoon minder snel contact en het duurt langer om mensen te leren kennen. Dat missen we soms wel eens.

ZOAM: Hebben jullie nog tips voor wie Maleisië bezoekt?

Timothy & Sophia: We proberen stagiairs altijd enthousiast te maken voor een stage in Penang. Hoewel de meesten écht alleen naar Kuala Lumpur willen, denken wij dat Penang juist een ontzettend leuke plek is voor een stage. Penang heeft alles: strand, stad, cultuur, natuur, veel live muziek. Onze tip voor vakantiegangers in Maleisië is om in Penang een scooter te huren en het hele eiland rond te rijden. De meesten blijven alleen in Georgetown of Batu Ferringhi, maar er valt zoveel meer te ontdekken op het eiland. Onze tip voor stagiairs: pas je aan, ervaar en leer. Laat je Nederlandse mentaliteit achter je en ga mee in de ‘flow’ van de Maleisiërs.

ZOAM: Welk niet-toeristisch pareltje in Penang moeten mensen zeker ontdekken?

Timothy & Sophia: Balik Pulau! Dat betekent: ‘’De andere kant van het eiland’’. En dat is ook letterlijk aan de andere kant, dus de westzijde van Penang. Iedereen bezoekt altijd de oostkant en Batu Ferringhi. Maar het westen van Penang, Balik Pulau dus, is echt nog ‘untouched’ en ongerept. Prachtige natuur, veel mensen spreken geen Engels hier en men woont nog in Kampungs. Hier vind je rijstvelden en diverse paden door het platteland waar de koeien los lopen en je ultieme rust hebt. Je hebt hier ook helemaal geen hotels, maar wel een aantal ‘homestays’. Steeds als wij in Balik Pulau zijn, zien we maar 1 of 2 Westerse toeristen. Je bent echt in een andere wereld en kan genieten van heerlijke stilte en rust.

ZOAM: Bedankt voor jullie verhaal en nog heel veel succes!

Ben jij nog op zoek naar een buitenlandse stage? Neem dan zeker eens een kijkje op de website van Stage in Azië.