Veel toeristen zien een ritje op de rug van een olifant als een must-do tijdens hun reis naar Zuidoost-Azië. Maar olifanten zijn van nature wilde beesten en bij een wilde olifant zou je nog geen seconde op zijn rug kunnen blijven zitten. En toch slagen mahouts er in om deze gigantische dieren op de knieën te krijgen. Maar waar de gemiddelde toerist zich niet van bewust is, is dat de manier waarop ze deze beesten ‘trainen’, ronduit misdadig is. Die ‘training’ is zo misselijkmakend dat je dat ritje op de rug van een olifant wellicht meteen uit je bucket list wilt kieperen. Maar gelukkig zijn er enkele prima initiatieven waar de olifanten wél met respect worden behandeld.

Dood de moeder, breek het kleintje

Omdat volwassen olifanten trainen te moeilijk is, richten de olifantentemmers hun pijlen op de kleintjes. Wilde baby-olifanten worden gevangen genomen. Hun moeder en soms ook andere dieren van de kudde worden meestal in koelen bloede doodgeschoten. Eenmaal de olifantjes gevangen zijn, worden ze opgesloten in een superkleine kooi waar ze maar net in passen. Hun poten worden vastgebonden en daarna worden ze net zo lang met messen gestoken en met bamboestokken geslagen tot ze doen wat er van hen gevraagd wordt. Bovendien krijgen de olifantjes tijdens deze training vaak geen eten en worden ze vaak dagen aan een stuk wakker gehouden. Op deze manier worden ze eigenlijk geestelijk gebroken. Dit ritueel wordt ook wel “Phajaan” of “crush” genoemd. Na deze brutaliteiten zijn de olifanten klaar om toeristen te vervoeren, een show op te voeren, op straat te bedelen of om boomstammen uit het bos te slepen. In onderstaand filmpje (let op: echt niet voor gevoelige kijkers) kan je zien hoe zo’n wilde olifant tam wordt gemaakt. De olifanten zullen na deze zware mishandeling nooit meer tegenpruttelen want ze weten maar al te goed wat hen dan te wachten staat. Ze hebben dan ook niet voor niets een olifantengeheugen…

Mishandel de olifant naar hartenlust

Sommige olifanten moeten na hun training dus toeristen vervoeren op hun rug. De meeste mensen denken dat een olifant het gewicht van enkele mensen op zijn rug wel kan dragen en daar geen last van heeft. De waarheid is echter dat het constant dragen van het gewicht van enkele mensen in combinatie met de zeteltjes waar de toeristen in zitten, ernstige schade toebrengt aan de ruggengraat van de olifant. Daarnaast krijgt hij soms ook nog abcessen of wondjes door het materiaal van de zetels en de riemen die constant tegen zijn lichaam schuren. De meeste olifanten die gebruikt worden in de toeristische industrie, krijgen ook veel te weinig rust, te weinig eten en worden over het algemeen niet goed verzorgd. Om nog maar over hun geestelijke gezondheid te zwijgen. Veel olifanten draaien werkelijk door van constant hetzelfde rondje te moeten lopen. Bovendien is het ook nog eens bewezen dat olifanten in gevangenschap sneller sterven dan wilde olifanten, meestal door een slechte gezondheidstoestand.

Prima alternatieven voor een ritje op de rug van een olifant

Gelukkig werden er al een aantal goede initiatieven opgericht om deze lieve, intelligente en bedreigde dieren te beschermen. Hieronder vind je een aantal plaatsen waar je ook leuke activiteiten kunt doen met olifanten, maar dan wel op een diervriendelijke manier. De meeste opvangkampen zijn niet goedkoop, maar als je weet dat meer en meer olifanten door jouw steun een beter leven kunnen krijgen, dan besef je dat deze projecten jouw steun dubbel en dik verdienen.

1. Elephant Nature Park,  Thailand

Elephant Nature Park – Lek

Dit is waarschijnlijk het meest gekende opvangkamp. Elephant Nature Park ligt op zo’n 60 kilometer van Chiang Mai, in het noorden van Thailand. De oprichtster van dit opvangkamp heet Sangduen Chailert, ook wel Lek genoemd. Lek koopt olifanten op die gevangen zitten, achtergelaten zijn, gewond of mishandeld zijn. Ze heeft een zeer speciale band met de olifanten, je zou haar gerust een “olifantenfluisteraar” kunnen noemen. In het Elephant Nature Park kunnen de olifanten in alle rust hun trauma’s verwerken en weer een min of meer normaal olifantenleven leiden. Je kan hier een dagje vrijwilligerswerk komen doen waarbij je de olifanten mag voederen, wassen, een korte opleiding krijgt over de Aziatische olifant en je kan ze natuurlijk een volledige dag observeren in een natuurlijke omgeving. Voor wie aan één olifantendagje niet voldoende heeft, is er ook nog de mogelijkheid om meerdere dagen of zelfs weken vrijwilligerswerk te doen.

2. Boon Lott’s Elephant Sanctuary, Thailand

Boon Lott’s Elephant Sanctuary

Het Boon Lott’s Elephant Sanctuary, kortweg BLES werd in 2005 opgericht door de Engelse Katherine Connor. Zij verloor haar hart aan olifanten tijdens een trip naar Azië waar ze vrijwilligerswerk deed in een ander opvangkamp. BLES bevindt zich op zo’n 8 kilometer van het dorpje Baan Tuek in Sukhothai. De meeste vrijwilligers blijven hier 3-5 dagen. Vrijwilligers kunnen hier verschillende taken krijgen zoals b.v.: eten verzamelen uit de jungle voor de olifanten, eten kopen op de lokale marktjes voor de olifanten en olifantenpoep opruimen. Als je weet dat een olifant gemiddeld 150 kg eten per dag nodig heeft en per dag zo’n 100 kg mest produceert, dan weet je ook dat je hier al een tijdje zoet zal mee zijn. Maar als kers op de taart kan je ook, net zoals in de andere opvangkampen,  de olifanten helpen wassen in de rivier.

3. Elephant Valley Project, Cambodja

Elephant Valley Project – team

Het Elephant Valley Project bevindt zich in Mondulkiri, in het oosten van Cambodja.  Dit project is slechts één van de projecten van de NGO the Elephant Livelihood Initiative Environment (E.L.I.E). Naast het Elephant Valley project bieden ze b.v. ook gratis medische verzorging aan alle gedomesticeerde olifanten in de buurt. Daarnaast proberen ze ook de lokale bevolking en de medewerkers van het Elephant Valley Project te ondersteunen door o.a. een gratis zorgverzekering aan te bieden. In dit opvangkamp zijn er drie verschillende formules om vrijwilligerswerk te doen: een volledige dag vrijwilligerswerk met olifanten, een halve dag vrijwilligerswerk met olifanten + een halve dag vrijwilligerswerk op het domein of een langere periode vrijwilligerswerk.